گلگیرها

گلگیر خودرو نیز مثل سپر جلو و عقب، درب‌ها، صندوق عقب، کاپوت، رکاب و… جز قطعات مهم بدنه خودرو است که دارای وظایف مهمی می‌باشد. هر ماشین از دو بخش کلی بدنه و فنی ساخته شده است. بدنه باعث ایجاد کابین می‌شود و وظیفه اصلی آن ایجاد رفاه برای سرنشینان و حفظ جان آن‌ها در برابر تصادفات است. در این مقاله به یکی از قطعات بدنه به نام گلگیر می‌پردازیم و موضوعاتی از قبیل گلگیر چیست و کجای ماشین قرار دارد، اهمیت و علائم خرابی آن را زیر ذره‌بین خواهیم برد.

گلگیر چیست؟ 

گلگیر یا در زبان انگلیسی Fender یکی از قطعات بدنه خودرو است که به صورت برآمده در جلو و عقب هر دو سمت چپ و راست خودرو به صورت قرینه و دقیقاً بعد از درب‌های خودرو تا سپر نصب می‌شود. جنس آن معمولا با جنس بدنه خودرو یکسان است اما در برخی مواقع می‌تواند از جنس فایبرگلاس، پلاستیک یا آلمینیوم نیز باشد. وظیفه اصلی گلگیر خودرو ممانعت از ورود سنگ ریزه، گل و لای به بدنه خودرو و داخل موتور خودرو است. همچنین از برخورد هر گونه ضربه‌ با لاستیک تایر خودرو جلوگیری می‌کند. در خودرو‌های اسپرت و مسابقه‌ای به دلیل کاهش مقاومت هوا برآمدگی بیشتری را شاهد هستیم.

معمولا اینگونه به نظر می‌رسد که گلگیر‌ها به صورت یکدست با بدنه خودرو‌ها ساخته شده‌اند و از درب‌ها تا ابتدای سپر‌ها را تشکیل می‌دهد؛ اما این بخش نیز مانند سایر اجزای بدنه خودرو، جدا از بدنه ساخته شده‌اند و با اتصالات جوش، پیچ یا پرچ به شاسی متصل می‌شوند. نا گفته نماند در گذشته گلگیر با بدنه بصورت یکدست ساخته می‌شد که بعدها به دلایل راحتی در تعمیر و تعویض این قطعه به صورت جداگانه در بدنه خودرو نصب می‌شود.

این قطعه سهم مهمی در تامین مقاومت خودرو دارد و معمولا در تصادفات اول این بخش ضربه میبیند، بنابراین استحکام بالا یکی از ویژگی‌های آن است. برای حفظ استحکام کافی ورق گلگیر معمولا از جنس‌های مرغوب ساخنه می‌شوند.

جنس گلگیر خودرو چیست؟

1.  آلومنیوم: ورق‌های آلومینیومی دارای استحکام بالا، وزن کم و خاصیت ضدزنگی هستند.

2. فایبرگلاس: فایبرگلاس نوعی ماده کامپوزیتی است که دارای ویژگی‌هایی نظیر مقاومت بالا و وزن پایین است. از این جنس معمولا در اتومبیل‌های لوکس و اسپرت استفاده می‌شود. قطعات فایبرگلاسی ظاهری خاص و جذاب به خودرو می‌بخشند.

3. فولادی: ورق فولادی در این بخش معمولا هم جنس سایر اجزای بدنه است. ورق فولادی رایج‌ترین جنس در گلگیر خودرو‌ها است. بهترین خاصیت فولاد استحکام بالای آن می‌باشد.

4. پلاستیک: گلگیر‌های پلاستیکی معمولا در خودرو‌های نمایشی استفاده می‌شود. پلاستیک دارای مقاومت زیادی در برابر مواد شیمیایی و اکسایش است. همینطور قیمت مناسب و وزن پایین از ویژگی‌های برتر پلاستیک است.

گلگیر چه نقشی در خودرو دارد؟

بدون وجود گلگیر در جلو و عقب خودرو، بدنه خودرو با نقص‌های زیادی روبرو می‌شود و سلامت خودرو و سرنشینان به خطر می‌افتد. از وظایف گلگیر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. تمیز نگه داشتن بدنه خودرو در برابر آلودگی خاک و گل و لای

2. جلوگیری از نفوذ آب به قطعات داخلی ماشین

3. حفاظت از چرخ‌ها و حفظ آنها از ضربات احتمالی

4. بخشیدن ظاهری زیباتر به خودرو

5. بهبود آیرودینامیک خودرو و کاهش مقاومت حرکت خودرو در هوا

6. جلوگیری از وارد شدن آسیب به سایر اجزای خودرو

گلگیر کجای ماشین است؟

گلگیرها را به صورت کلی و با توجه به محل نصب آن‌ها می‌توان به دو نوع جلو و عقب تقسیم کرد:

1. گلگیر جلو: این نوع در بخش جلوی خودرو بالای چرخ جلو و ما بین درب تا سپر در دو جهت راننده (سمت چپ) و شاگرد (سمت راست) قرار دارد.

2. گلگیر عقب: این نوع در بخش عقب خودرو بالای چرخ جلو و ما بین درب تا سپر در دو جهت راننده (سمت چپ) و شاگرد (سمت راست) قرار دارد.

به دلیل وجود تفاوت در طراحی خودرو‌ها، ابعاد و شکل گلگیر‌های جلویی با عقبی تفاوت دارد. همچنین با توجه به نوع ادغام آن‌ها با بدنه می‌توان آنها را به انواع یکپارچه و جدا تقسیم کرد.

ویژگی یک گلگیر مقاوم 

1. مقاومت بالا در برابر ضربه، خمش، پیچش و خوردگی

2. سبک بودن برای کاهش مصرف انرژی و کاهش سوخت

3. هماهنگی با ظاهر خودرو و طراحی ارگونومی

4. رعایت استانداردهای محیط زیستی در فرآیند ساخت و تولید

5. قابلیت تعویض و تعمیر آسان

نحوه ساخت گلگیر خودرو

در طراحی و ساخت گلگیر باید مقاومت بالا، سبکی، طراحی آیرودینامیکی و سازگاری با استانداردهای محیط زیستی رعایت شود. از روش‌های قالب‌گیری، جوشکاری و فورج برای ساخت این قطعه استفاده می‌شود.

روش قالب‌گیری: در این روش، فلز یا پلاستیک در قالب‌های مخصوصی به صورت مذاب ریخته می‌شود تا شکل مناسب را بگیرد. از مزایای این روش سرعت بالا، دقت زیاد و هزینه پایین است.

روش جوشکاری: در این روش قطعات مختلف فلزی توسط جوشکاری به یکدیگر متصل می‌شوند. در این روش قابلیت تولید شکل‌های پیچیده و با مقاومت بالا وجود دارد.

روش فورج: در این روش قطعه فلزی در دمای بالا به شکل مورد نظر فشرده و ساخته می‌شود. ازمزیت‌های این روش می‌توان به کیفیت بالا، استحکام خوب و عمر طولانی اشاره کرد.

علائم خرابی گلگیر خودرو

به علت بیرون زدگی، این قطعه هم همانند سایر قطعات خودرو ممکن است در طول زمان یا وارد شدن ضربه، دچار مشکلات و خرابی‌هایی شود. خرابی‌های رایج آن عبارتست از:

1. ترک‌خوردگی و شکستگی: با گذشت زمان یا بر اثر ضربه‌ها، ممکن است گلگیر‌ها دچار ترک‌ها و شکستگی‌هایی شوند. این مشکلات باعث کاهش زیبایی و کاهش کارایی و مقاومت آن هستند.

2. جدا شدن گلگیر از بدنه خودرو: گاهی اوقات به دلیل نصب نادرست یا ضعیف، ممکن است این بخش از بدنه جدا شود.

3. زنگ‌زدگی و خط و خش‌های ظاهری: استفاده طولانی از خودرو، تصادفات و تماس این بخش با برخی اشیاء می‌تواند باعث ایجاد زنگ‌زدگی و خط و خش بر روی آن شود. برای رفع این ایراد گلگیر نیازمند تعمیر و نقاشی مجدد دارد.

   منبع: dryadaki