اطلاعات کلی

لحیم کاری یک تکنیک به حساب می‌آید که به کمک ذوب یک فلز (خمیر یا ماده لحیم) ۲ قطعه را به یکدیگر متصل می‌کند‌.

نوع دیگر لحیم کاری‌، لحیم کاری سخت نام دارد‌، این لحیم کاری معمولا برای برقراری اتصال در صنایع خودرو سازی و ساختمانی به کار می‌رود‌. ویژگی این نوع لحیم کاری مقاومت اتصالات در برابر حرارت و ضربه است‌. مواد به کار رفته در لحیم کاری سخت معمولا از جنس نقره و برنج هستند و دمای ذوب آن‌ها بالای ۴۰۰ درجه سانتی‌گراد است‌. علت این نام گذاری این است که علاوه بر‌دمای بالای ذوی ماده لحیم‌، لحیم کاری سخت نیاز به فشار زیادی دارد و باید سطوح مورد لحیم به هم دیگر فشار وارد کنند‌.

جنس موادلحیم

جنس مواد لحیم بسیار مهم است و بسته به نوع برد و کاربرد آن انتخاب می‌شود‌. به طور کلی برای لحیم کاری برد‌های الکترونیکی از ۲ نوع ماده‌ی لحیم بدون سرب و حاوی سرب استفاده می‌شود‌.

تفاوت لحیم کاری وجوشکاری

۱- در لحیم کاری سطوح اتصال ذوب نشده و توسط انجماد و چسبندگی لایه بسیار نازک مذاب ماده پرکننده به وجود می آید در حالی که در جوشکاری این سطوح ذوب می شوند.
۲- در لحیم کاری عمل آمیختن و لحیم شدن توسط خاصیت مویینگی بین سطح تماس اتصال و سرتاسر محل اتصال انجام می گیرد در صورتی که در جوشکاری ایم عمل توسط منجمد شدن مذاب فلز پرکننده در بین سطوح تماس موضعی اتصال که فقط ذوب شده انجام می گیرد. به همین دلیل است که شکل گرده جوش به صورت موجی بوده در حالی که شکل گرده لحیم این گونه نیست و تقریبأ صاف می باشد.
٣- اختلاف بسیار عمده بین لحیم کاری و جوشکاری، پدیده نفود می باشد که در جوشکاری نفوذ عناصر بین فلز جوش و فلز مبنا انجام می گیرد، در حالی که در لحیم کاری نفوذ انجام نگرفته بلکه چسبندگی با فلز مبنا وجود دارد.

مزایای لحیم کاری سخت

از مزایای روش لحیم کاری سخت، این است که اتصال انجام شده بسیار مستحکم است. همچنین میتوان دو فلز همجنس و حتی غیر همجنس را به هم متصل کرد. از دیگر مزایا این است که با این روش میتوان در تولید صرفه‌جویی قابل توجهی کرده و از آن برای سرامیک و فلزات استفاده کرد.

یکی از خواص یا مزایای این نوع فرایند لحیم، استحکام بسیار قوی و بالا بین فلزات است. این اتصال به آسانی از بین نخواهد رفت و برای مدت بسیار زیاد و طولانی مدت برقرار خواهد ماند.
مزیت دیگر بریزکاری این است که به وسیله آن می‌توانید دو فلز همجنس یا غیر همجنس را به یکدیگر متصل کنید. در واقع در این مدل از لحیم محدودیت در جنس و نوع اتصال وجود ندارد و برای انواع و اقسام فلزات به خوبی قابل پیاده‌سازی است.
شاید برایتان کمی عجیب و جالب به نظر برسد اما از این روش علاوه بر اتصال دو فلز، برای سرامیک نیز استفاده می‌کنند.
با بهره از فرآیند لحیم سخت، می‌توانید به تولیدات انبوهی دست پیدا کنید و در این فرآیند تولید هزینه‌ها را به حد چشمگیری کاهش دهید.
بریزینگ به دو روش دستی یا اتوماتیک قابل انجام است. بسته به نوع اتصال و اجزای فرآیند می‌تواند یک نوع را انتخاب کنید. البته فراموش نکنید که در روش اتومات خطای انسانی به نسبت کمتر خواهد بود.
این روش لحیم کاری برای قطعات بزرگ، کوچک، ضخیم، نازک و حتی اتصالات نبشی قابل پیاده‌سازی و انجام است.

آلیاژهای مورداستفاده جهت لحیم کاری سخت

همانطور که در بالاتر مطالعه کردید این روش برای بسیاری از فلزات کاربردی و قابل استفاده است. اما به طور کلی می‌توان گفت برخی فلزها گزینه بهتری برای لحیم هستند یا به عبارتی فرآیند بریزکاری روی آنها بهتر جواب می‌دهد. برخی از این فلزات عبارتند از:

· آلیاژهای برنج

برنج اولین فلز مناسب برای استفاده در فرایند لحیم است. ساختار این فلز به گونه‌ایست که می‌توان از آن در عملیات لحیم بهتر استفاده کرد. از برنج در ساخت لوازم سرگرمی و همچنین زیورآلات نیز بهره می‌برند. نقاط این فلز به وسیله لحیم به راحتی به یکدیگر متصل می‌شوند. در واقع این ماده بهترین و سازگارترین فلزی شناخته شده است که از آن برای بریزکاری می‌توان استفاده کرد.

· آلومینیوم

یکی دیگر از فلزها و آلیاژهایی که می‌توان در فرآیند بریز از آن استفاده نمود، آلومینیوم است. البته باید به این نکته توجه کنید که برای اتصال قطعات آلومینیومی از طریق لحیم باید از تجهیزات و هویه مناسب بهره بگیرید. در غیراینصورت شما اتصال دقیق و اصولی نخواهید داشت.

· سرب

در گذشته اکثر فلزات بر پایه سرب بودند و از آنها در صنایع مختلف به طور گسترده‌ای استفاده می‌کردند. اما به دلیل اثرات خطرناکی که سرب برای بدن و همچنین محیط زیست دارد، پس از مدت استفاده از آن ممنوع اعلام شد. با این وجود یکی از فلزات مناسب عملیات لحیم سرب است.

· مس

یکی از آلیاژهایی که به راحتی قابلیت لحیم دارد، مس است. از این ماده در ساخت بسیاری از ظروف و همچنین مواد تزئینی بهره می‌گیرند.

· نقره و طلا

یکی دیگر از آلیاژهایی که به راحتی می‌توانید از آن ها در فرایند لحیم استفاده کنید، طلا و نقره است. نقره و طلا فلزات با ارزشی هستند که در اغلب موارد در ساخت جواهرات و زیورآلات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فلزات را می‌توانند به راحتی با لحیم به یکدیگر جوش دهند.

منابع:

کتب وجزوات مرتبط بالحیم کاری